برای افتادگی رحم چکار کنم؟

طبیعتا رحم توسط بافت ها، ماهیچه ها و رباط های مختلفی به دیواره لگن متصل می گردد. عوامل متعددی می تواند موجب شود تا ماهیچه ها ضعیف شود و در نهایت منجر به افتادگی و شل شدن رحم شود. بیرون زدگی رحم به معنای افتادن رحم از مکان طبیعی خود مهبل می باشد. در صورتی که رحم از بخش خود مهبل بیرون بزند در ادامه آن افتادن و بیرون زدگی مثانه و مقعد ممکن است اتفاق افتد.

در واقع افتادگی رحم زمانی اتفاق می افتد که رحم به سمت واژن پایین می آید. این بیماری به دلیل کشیدگی و ضغیف شدن ماهیچه ها، بافت ها و رباط های کف لگن ایجاد می شود. عضلات ضعیف در کف لگن نمی توانند از رحم حمایت کنند به همین دلیل رحم شروع به افتادن به سمت پایین و خارج از واژن می کند.

این وضعیت در زنانی که 1 یا بیشتر زایمان طبیعی داشته اند، شایع تر است. موارد دیگری که می توانند باعث افتادگی رحم شوند یا منجر به افتادگی رحم شوند عبارتند از:

• روند پیری طبیعی
• کمبود استروژن بعد از یائسگی
• شرایطی که بر عضلات لگن فشار وارد می کند، مانند سرفه مزمن و چاقی
• تومور لگن (نادر)
• زور زدن مکرر برای اجابت مزاج به دلیل یبوست طولانی مدت می تواند مشکل را بدتر کند.

علائم افتادگی رحم

علائم و نشانه های بیماری افتادگی رحم متعدد بوده و شامل چندین مورد می باشد که عبارت است از:

• احساس نیاز به دفع ادرار
• تکرر ادرار
• بی اختیاری ادرار
• احساس درد در زمان ادرار
• یبوست
• اسهال
• بی اختیاری مدفوع
• احساس پری در واژن
• احساس لغزان در واژن
• افزایش خونریزی های قاعدگی
• خونریزی در فواصل دوره های قاعدگی
• بیشتر شدن ترشحات واژن
• درد در ناحیه کمر، پهلو و …

علل افتادگی رحم

علل و عوامل متعددی می تواند منجر به افتادگی رحم شود که عبارت است از:

• افزایش سن
• اضافه وزن
• سرفه های مزمن
• یبوست های مکرر
• تومورهای لگنی
• بارداری
• کاهش تولید هورمون استروژن

علائم افتادگی رحم در موارد متوسط تا شدید

افتادگی خفیف رحم منجر به نزول حداقلی رحم و در نتیجه علائم کمی می شود. خانمی که نزول خفیف رحم را تجربه می کند ممکن است اصلاً نیازی به درمان نداشته باشد. در مقابل، نزول متوسط ​​تا شدید باعث ناراحتی و کیفیت پایین ‌تر زندگی می‌شود. مثلا:

• فرد ممکن است احساس سنگینی در لگن خود داشته باشد، انگار وزنه ای سعی می کند از کف لگن عبور کند.
• هنگام نشستن، فرد ممکن است احساس کند که روی یک توپ کوچک نشسته است.
• زن ممکن است در طول رابطه جنسی دچار شلی دیواره واژن شود.
• خانم ممکن است دچار بی اختیاری ادرار ادرار شود.
• در موارد شدید، یک زن ممکن است در حرکات روده ای خود مشکل داشته باشد.
• موارد شدید افتادگی رحم ممکن است منجر به بیرون زدن بافت از واژن شود.

آیا عوامل خطر وجود دارد؟

خطر افتادگی رحم با بالا رفتن سن زن و کاهش سطح استروژن او افزایش می یابد. استروژن هورمونی است که به قوی نگه داشتن عضلات لگن کمک می کند. آسیب به عضلات و بافت های لگن در دوران بارداری و زایمان نیز ممکن است منجر به افتادگی شود. زنانی که بیش از یک بار زایمان طبیعی داشته اند یا در دوران یائسگی قرار دارند در معرض بالاترین خطر قرار دارند.

هر فعالیتی که بر عضلات لگن فشار وارد کند می تواند خطر افتادگی رحم را افزایش دهد. عوامل دیگری که می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند عبارتند از:

• چاقی
• سرفه مزمن
• یبوست مزمن

افتادگی رحم چگونه تشخیص داده می شود؟

روش های تشخیصی بسیاری برای تشخیص بیماری ها وجود دارد، ابتدایی ترین روش تشخیص بیماری ها گرفتن شرح حال از بیمار و معاینات فیزیکی است. سپس به منظور تشخیص دقیق تر و بررسی های بیشتر از سونوگرافی استفاده می شود. همچنین متخصص زنان می تواند با ارزیابی علائم شما و انجام معاینه لگنی افتادگی رحم را تشخیص دهد. در طول این معاینه، پزشک دستگاهی به نام اسپکولوم را وارد می‌کند که به آنها اجازه می‌دهد داخل واژن را ببینند و کانال واژن و رحم را بررسی کنند. ممکن است دراز کشیده باشید یا پزشک از شما بخواهد در طول این معاینه بایستید. پزشک ممکن است از شما بخواهد که گویی در حال اجابت مزاج هستید تا درجه پرولاپس را تعیین کند.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به افتادگی رحم هستند؟

افتادگی رحم ممکن است برای زنان در هر سنی اتفاق بیفتد، اما برخی از زنان بیشتر از سایرین در معرض خطر هستند. زنان پس از یائسگی که زایمان طبیعی داشتند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. زنان چاق همچنین در صورت داشتن یک یا چند زایمان طبیعی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. همین امر در مورد زنانی که نوزادان بزرگتر از حد متوسط ​​را حمل می کنند و به دنیا می آورند نیز صدق می کند.

زمان مناسب استفاده از درمان پزشکی چه موقع است؟

همان طور که می دانید بهتر است با مشاهده علائم و نشانه های ذکر شده به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید. زیرا با مراجعه به موقع می توان از شدت پیشرفت بیماری کاست و درمان سریع تر صورت گیرد.

پیشگیری از افتادگی رحم

همان طور که می دانید پیشگیری بهتر از درمان است، اما آنچه در پیشگیری از ابتلا به اکثر بیماری ها موثر خواهد بود رعایت رژیم غذایی مناسب و کنترل وزن است. همچنین انجام فعالیت های ورزشی همچون کِگِل، اجتناب از فعالیت های سنگین ورزشی و فشار آوردن بیش از حد به شکم در پیشگیری از بروز بیماری افتادگی رحم موثر خواهد بود.

درمان افتادگی رحم

درمان با توجه به شرایط بیمار و شدت بیماری متفاوت می باشد. نوع روش درمان با توجه به این عوامل و صلاح دید پزشک مشخص می شود. درمان همیشه برای این وضعیت ضروری نیست. اگر پرولاپس شدید است، با پزشک خود در مورد اینکه کدام گزینه درمانی برای شما مناسب است صحبت کنید.

درمان های غیر جراحی

درمان های غیر جراحی عبارتند از:

• کاهش وزن برای از بین بردن استرس از ساختارهای لگنی
• اجتناب از بلند کردن سنگین
• انجام تمرینات کگل، که تمرینات کف لگن است که به تقویت عضلات واژن کمک می کند.
• استفاده از پساری، که وسیله ای است که در واژن زیر دهانه رحم قرار می گیرد و به فشار دادن و تثبیت رحم و دهانه رحم کمک می کند.
• استفاده از استروژن واژن به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است و بهبود در بازسازی و استحکام بافت واژن را نشان می دهد. در حالی که استفاده از استروژن واژینال برای کمک به تقویت سایر گزینه های درمانی ممکن است مفید باشد، به خودی خود وجود پرولاپس را معکوس نمی کند.
• درمان های جراحی شامل تعلیق رحم یا هیسترکتومی است. در طول تعلیق رحم، جراح با اتصال مجدد رباط های لگنی یا استفاده از مواد جراحی، رحم را به موقعیت اولیه خود برمی گرداند. در طول هیسترکتومی، جراح رحم را از طریق شکم یا واژن از بدن خارج می کند. جراحی اغلب موثر است، اما برای زنانی که قصد بچه دار شدن دارند توصیه نمی شود. بارداری و زایمان می تواند فشار زیادی بر عضلات لگن وارد کند که می تواند ترمیم های جراحی رحم را خنثی کند.

درمان خانگی

یکی از روش های درمان خانگی انجام ورزش کِگِل می باشد. در واقع این فعالیت ورزشی کمک به تقویت ماهیچه های لگن می نمایید و با انجام آن می توان از افتادگی رحم پیشگیری نمود.

دارو درمانی

درمان دارویی یکی دیگر از روش های درمان بیماری افتادگی رحم است، اما استفاده از این روش لازم است که با صلاح دید پزشک صورت گیرد. به طور معمول استفاده از کرم ها، حلقه های مخصوص استروژنی از مواردی است که می تواند به درمان بیماری افتادگی رحم کمک نمایید.

لیزر درمانی

یکی دیگر از روش های درمان بیماری افتادگی رحم استفاده از لیزر است، که این روش درمانی با توجه به شدت بیماری انجام می شود و به طور معمول درمان افتادگی رحم با لیزر طی چند جلسه صورت می گیرد.

درمان های جراحی

در صورتی که فرد تمایل به بارداری داشته باشد با توجه به سن آن می توان به منظور درمان افتادگی رحم از جراحی استفاده نمود. به طور معمول پس از تشخیص متخصص زنان و زایمان شرایط بیمار سنجیده می شود و با کمک هیسترکتومی رحم را خارج می نماییم سپس در طول جراحی افتادگی دیواره واژن، مثانه و رحم برطرف می شود و سپس رحم در ناحیه خود قرار داده می شود. یک روش دیگر جراحی باز کردن شکم یا واژن با کمک یک برش بسیار کوچک با کمک ابزارهای مخصوص صورت می گیرد.

سایر روش های درمان

گاهی اوقات برخی از افراد نمی توانند از جراحی به منظور درمان استفاده نمایند، در این مواقع به جای جراحی می توان از ابزاری بنام پِساری استفاده نمود. در حقیقت این وسیله به حمایت رحم کمک بسیاری می نمایید.

لازم است بدانید که این وسیله در اندازه ها و اشکال مختلف دیده می شود و استفاده از آن ها می تواند به دو صورت موقت و دائمی انجام شود. در صورتی که از این وسیله با اندازه مناسب و در جای خود استفاده نمایید در درمان بیماری موثر خواهد بود، اما اگر افتادگی شدید باشد استفاده از این ابزار اصلا مناسب نخواهد بود.

یکی از نکاتی که بایستی به آن دقت شود این است که در زمان استفاده از این ابزار میزان ترشحات واژن بیشتر خواهد شد.

مراقبت های پس از درمان افتادگی رحم

مراقبت های پس از درمان بیماری افتادگی رحم در رسیدن به نتیجه مطلوب تاثیر به سزایی خواهد داشت. در صورتی که جراحی انجام داده اید، لازم است که توصیه ها و دستورات پزشکی را فراموش نکنید.

در صورتی که از روش درمانی پساری استفاده کرده اید، رعایت بهداشت و چک کردن آن به صورت مرتب برای قرار داشتن در موقعیت مناسب و تشخیص اندازه درست پساری ضروری خواهد بود.

اما اگر از ورزش کِگِل استفاده می نمایید به منظور بررسی روند استحکام ماهیچه هایتان می توانید پس از مدتی به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید.

 

عوارض احتمالی افتادگی رحم

بیماری افتادگی رحم می تواند با عوارض احتمالی و جانبی همراه باشد که این عوارض شامل مواردی همچون:

• زخم شدن دهانه رحم
• افزایش بروز عفونت
• آسیب به اعضای لگن
• انسداد مجرای ادرار و … می باشد. لازم است بدانید که در صورت تشخیص به موقع و درمان مناسب این عوارض اتفاق نخواهد افتاد، لذا چکاپ های دوره ای را فراموش نکنید.

کلام آخر

افتادگی رحم یا پرولاپس یک بیماری است که در برخی موارد بدون نیاز به جراحی درمان می شود، لذا بهتر است افراد به علائم و نشانه های این بیماری دقت نمایند و بدون اتلاف وقت به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایند تا از شدت پیشرفت بیماری بکاهند. در نهایت می توان گفت به منظور تشخیص دقیق بیماری خود می توانید با یک متخصص زنان و زایمان مشورت نمایید.

منبع:

https://www.healthline.com/health/uterine-prolapse#treatments