خارش واژن در بارداری

خارش واژن در بارداری یکی از مشکلاتی است که برخی از زنان آن را تجربه می کنند. این مشکل بر اثر اتفاقات طبیعی که در بدن روی می دهد، بروز می کند. اما گاهی علت خارش مستقیماً با بارداری ارتباط ندارد و نیاز به بررسی و درمان دارد. عدم تشخیص به موقع علت خارش می تواند بر سلامت بارداری تاثیر بگذارد. با توجه به اهمیت موضوع به علل مختلف خارش واژن در دوران بارداری، علائم آن و نحوه درمان می پردازیم.

علت خارش واژن در بارداری

در دوران بارداری، بسیاری از افراد دچار خارش در ناحیه واژن می شوند. بر اساس نتایج مطالعه، حدود 23 درصد از افراد از خارش واژن در دوران بارداری شکایت دارند. یکی از دلایل اصلی این مشکل عدم تعادل محیط قلیایی واژن و ابتلا به انواع عفونت های قارچی، باکتریایی و جنسی است. به عنوان مثال، حدود 10 درصد از افراد در دوران بارداری عفونت قارچی واژن را تجربه می کنند.

در زیر نگاهی دقیق تر به تمام علل احتمالی خارش واژن در دوران بارداری خواهیم داشت تا با عفونت های ناحیه تناسلی آشنا شوید.

1. عفونت قارچی واژن

رشد بیش از حد قارچ در محیط واژن می تواند باعث این نوع عفونت و علائم خارش و سوزش شود. یکی دیگر از علائم این عفونت، ترشحات سفید و پنیری از واژن است. در مواردی که شدت عفونت زیاد باشد، تورم واژن یا ترک پوست نیز مشاهده می شود که یکی از دلایل افزایش احتمال ابتلا به انواع دیگر عفونت ها است.

عفونت قارچی واژن در دوران بارداری شایع ترین علت عفونی خارش در این دوران است. نتیجه یک مطالعه انجام شده در سال 2015 نشان می دهد که زنان در دوران بارداری بیشتر مستعد ابتلا به عفونت قارچی واژن هستند. این نوع عفونت معمولا در سه ماهه دوم بارداری رخ می دهد و خطر کمی برای جنین دارد. برای کسب اطلاعاات بیشتردر این زمینه مقاله “از علل تا درمان عفونت های قارچی واژن” را مطالعه نمایید.

2. واژینوز باکتریایی

عفونت باکتریایی واژن به دلیل وجود مقدار نامتعادل باکتری در محیط واژن ایجاد می شود و می تواند از طریق رابطه جنسی نیز منتقل شود. این عفونت علاوه بر ایجاد خارش و درد باعث ایجاد بوی بد در واژن می شود که پس از رابطه جنسی شدیدتر می شود.

بعد از عفونت های قارچی، عفونت باکتریایی واژن بیشترین میزان عفونت واژن را در دوران بارداری دارد.

3. بیماری های مقاربتی

پس از عفونت قارچی و باکتریایی، شایع ترین علت عفونی خارش واژن در دوران بارداری، تریکومونیازیس است. این عفونت مقاربتی اغلب بدون علامت است. بنابراین تنها 30 درصد از افراد مبتلا به تریکومونیازیس علائم آن را تجربه می کنند. با این حال، شایع ترین علائم ناشی از این عفونت خارش واژن و درد در هنگام ادرار است.

سایر بیماری های مقاربتی که می توانند باعث خارش واژن در دوران بارداری شوند عبارتند از:

• تبخال
• کلامیدیا
• سوزاک
• HPV

انواع عفونت های قارچی، باکتریایی و جنسی می توانند باعث خارش واژن در دوران بارداری شوند.

4. عفونت ادراری

در دوران بارداری رحم بزرگ شده فشار زیادی به مثانه وارد می کند و این مشکل گاهی جریان ادرار را مسدود کرده و باعث عفونت می شود. علائم عفونت ادراری در دوران بارداری شامل موارد زیر می باشد:

• سوزش و خارش در واژن
• تکرر ادرار در دوران بارداری
• شکم درد
• وجود خون در ادرار
• درد هنگام مقاربت

5. تغییرات هورمونی و افزایش ترشحات واژن

تغییرات هورمونی که در دوران بارداری رخ می دهد می تواند میزان ترشحات واژن را افزایش دهد. این ترشحات برای نرم نگه داشتن بافت دهانه رحم و دیواره واژن و همچنین محافظت از رحم در برابر عفونت ها افزایش می یابد. اما از طرفی می توانند پوست قسمت بیرونی واژن را تحریک کرده و باعث قرمزی و خارش شوند. علاوه بر این، افزایش رطوبت در واژن می تواند رشد قارچ را افزایش داده و باعث عفونت قارچی شود.

6 خشکی واژن

تغییرات هورمونی و عدم تعادل استروژن در دوران بارداری می تواند باعث خشکی واژن در برخی افراد شود. همچنین، کسانی که در دوران بارداری شیر می دهند، به دلیل کمبود استروژن، بیشتر از سایر زنان از قرمزی، حساسیت، خشکی واژن حین رابطه جنسی و خارش واژن رنج می برند.

7. داروهای محرک افزایش گردش خون

در دوران بارداری، خون بیشتری در واژن وجود دارد که باعث کشش بیشتر و در نتیجه حساسیت بیشتری نسبت به تحریک می شود. محرک ها مواد و محصولاتی هستند که استفاده از آنها می تواند باعث حساسیت و خارش پوست شود.

محصولات بهداشتی که باید در دوران بارداری با احتیاط مصرف شوند، عبارتند از:

• صابون معطر
• شوینده ماشین لباسشویی
• کوکتل حمام
• شامپوی شما
• دستمال توالت معطر

همچنین استفاده از محصولات بهداشتی نامرغوب مانند ژل شستشوی واژن می تواند منجر به رشد باکتری ها و قارچ ها در واژن شود.

8. کلستاز حاملگی

کلستاز در دوران بارداری یک بیماری کبدی است که می تواند در اواخر بارداری رخ دهد. یکی از علائم رایج این بیماری خارش شدید به خصوص در کف دست و پا است که می تواند به سایر قسمت های بدن از جمله واژن سرایت کند. خارش ناشی از کلستاز در شب بدون علائم پوستی قابل مشاهده مانند بثورات یا قرمزی بدتر می شود.

سایر علل خارش واژن در دوران بارداری

• پدیکولوز یا شپش
• تعریق
• استفاده از داروهای ضد حساسیت و ضد افسردگی
• افزایش رشد موی سر

درمان خارش واژن در دوران بارداری

معمولا برای درمان خارش واژن در دوران بارداری از انتی هیستامین ها و‌ داروهای ضد قارچ مانند: کلوتریمازول، بتامتازون، تریامسینولون، ستی ریزین، سیتالوپرام‌، گاباپنتین و‌ پرگابالین و‌ درموارد شدید کورتون های خوراکی مثل پردنیزولون استفاده می شود.

توجه: حتما داروهای ذکر شده را با مشورت بهترین متخصص زنان و زایمان در زنجان مصرف کنید.

آیا خارش واژن در بارداری خطرناک است؟

اگر علت خارش بیماری های ویروسی و مقاربتی باشد، عدم درمان آن می تواند بر جنین تاثیر منفی بگذارد و احتمال کم وزنی و زایمان زودرس را افزایش دهد. از سوی دیگر، بیماری های مقاربتی می توانند از مادر به جنین منتقل شوند و مشکلات جدی ایجاد کنند.
علاوه بر این، اگر علت خارش واژن کلستاز بارداری باشد، زایمان زودرس یا سقط خود به خود اتفاق می افتد. در صورت تشخیص، پزشکان می توانند در حدود 35 هفته سزارین انجام دهند تا خطر ابتلا به مادر و جنین را کاهش دهند.

در نهایت خارش شدید در دوران بارداری آزاردهنده است و می تواند از نظر روحی و روانی بر مادر تأثیر منفی بگذارد و باعث اضطراب شود. بنابراین، اگرچه خارش واژن در دوران بارداری اغلب طبیعی است، اما باید علت آن را شناسایی کرد و بیماری زمینه ای را درمان کرد تا مشکلات دیگری برای مادر و جنین ایجاد نشود.

نکاتی برای جلوگیری از خارش واژن در دوران بارداری

برای جلوگیری از ابتلا به عفونت های مختلف در دوران بارداری و جلوگیری از خارش واژن به نکات زیر توجه کنید:

• واژن را خشک و تمیز نگه دارید.
• برای شستن واژن از آب و صابون های ملایم بدون عطر و برای خشک کردن آن از پارچه نرم استفاده کنید.
• برای خشک کردن بدن، دستمال یا حوله را از جلو به عقب بکشید تا از ورود باکتری به مقعد به واژن جلوگیری شود.
• از دوش واژینال که تأثیر منفی بر تعادل باکتری ها و قارچ های طبیعی در واژن دارد، استفاده نکنید.
• از شوینده های لباسشویی بدون عطر، شامپو بدن و صابون استفاده کنید.
• از دوش گرفتن یا حمام آب گرم خودداری کنید (باعث خشکی پوست واژن می شود).
• لباس زیر نخی سبک بپوشید.
• پس از خیس شدن واژن در اثر تعریق یا ترشحات طبیعی، لباس زیر را عوض کنید.
• لباس های گشاد و سبک بپوشید و از شلوار و دامن های تنگ خودداری کنید.
• از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها پرهیز کنید.
• در هنگام رابطه جنسی از کاندوم برای جلوگیری از عفونت های مقاربتی استفاده کنید.

چه زمانی باید از پزشک کمک بگیریم؟

اگر خارش با علائمی مانند بوی واژن بارداری، تغییر رنگ ترشحات، درد حین مقاربت، درد و سوزش واژن و بی اختیاری ادرار همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید تا از نظر عفونت معاینه شوید.

اگر عفونت و خارش با وجود رعایت نکات احتیاطی و مصرف دارو درمان نشد، باید از پزشک کمک گرفت. به خصوص اگر علائم زیر را دارید:

• علائم بیماری پس از چند روز مصرف دارو بهبود نیافته و یا بدتر شده است.
• عفونت پس از پایان دوره درمان بازگشته است.
• علائم جدید بعد از درمان یا در طول درمان ظاهر شده است.
• در دوران بارداری به چندین نوع عفونت مبتلا شده اید.

کلام آخر

اگرچه خارش واژن در دوران بارداری برای بسیاری از زنان اتفاق می افتد، اما باید علت آن مشخص شود. گاهی اوقات علت این مشکل یک عفونت قارچی ساده یا عدم تعادل هورمونی است که با رعایت توصیه های پیشگیری و مصرف دارو در مدت زمان کوتاهی قابل درمان است. اما گاهی اوقات علت خارش واژن جدی تر است و در صورت عدم درمان می تواند به جنین آسیب برساند. بر همین اساس توصیه می کنیم در صورت مشاهده علائم خارش واژن در دوران بارداری به پزشک مراجعه کنید تا به طور دقیق مورد بررسی قرار بگیرید.