درمان قطعی تبخال تناسلی

تبخال تناسلی یکی دیگر از بیماری زنان است که تا کنون در مورد آن شنیده اید، گاهی اوقات برخی از افراد تبخال تناسلی را با زگیل تناسلی اشتباه می گیرند در صورتی که این چنین نیست و این دو بیماری با یکدیگر متفاوت اند.

تبخال تناسلی یک بیماری عفونی است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود و منجر به ایجاد ضایعات تاولی شکل می گردد که این ضایعات بسیار دردناک می باشند. بهتر است بدانید که عامل اصلی ایجاد تبخال های تناسلی ویروسی بنام هرپس سیمپلکس (HSV) می باشد. در واقع این ویروس شامل دو نوع یک و دو است که نوع دو آن در اکثریت مواقع در ناحیه تناسلی بروز می کند. 2 نوع HSV وجود دارد: ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) و ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 (HSV-2). تبخال تناسلی معمولاً توسط HSV-2 ایجاد می شود، اما گاهی اوقات می تواند به دلیل HSV-1 باشد. ضایعات تبخال روی صورت، که گاهی اوقات به عنوان زخم های سرد نامیده می شوند، در درجه اول به دلیل HSV-1 هستند. عفونت های HSV مسری هستند و از طریق تماس پوست به پوست با ناحیه آلوده به افراد دیگر سرایت می کنند.

هر دو نوع HSV 2 نوع عفونت ایجاد می کنند: اولیه و عود کننده. از آنجایی که HSV بسیار مسری است، در اکثر افرادی که در معرض ویروس قرار دارند، عفونت اولیه ایجاد می کند. با این حال، تنها حدود 20 درصد از افرادی که به HSV آلوده هستند، در واقع تاول ها یا زخم های قابل مشاهده ایجاد می کنند. زخم های عفونت اولیه که 5 تا 6 روز پس از اولین مواجهه فرد با HSV ظاهر می شود، حدود 2 تا 6 هفته طول می کشد. این زخم ها به طور کامل بهبود می یابند و به ندرت جای زخم باقی می ماند. با این وجود، ویروس در بدن باقی می ماند و در سلول های عصبی به خواب زمستانی می رود. برخی محرک‌ها می‌توانند باعث بیدار شدن، فعال شدن و بازگشت به پوست و ایجاد عفونت مکرر ویروس خواب زمستانی شوند. این همه‌گیری‌ها خفیف‌تر از عفونت‌های اولیه هستند و عموماً در همان محل عفونت اولیه رخ می‌دهند.

راه های انتقال تبخال تناسلی

تبخال تناسلی از طرق مختلفی انتقال می یابد اما همان طور که ذکر شد این بیماری از طریق تماس جنسی با فرد آلوده به این ویروس منتقل می شود. تماس با ترشحات آلوده نظیر ترشحات مایع منی، ترشحات واژن و بزاق دهان می تواند زمینه ساز انتقال این بیماری گردد.

معمولا پس از ورود ویروس از طریق مخاط به بدن وارد سلول ها شده و در آنجا تکثیر می شود و به راحتی به سایر نقاط بدن راه می یابد به دلیل سازگاری بسیار بالایی این ویروس با بدن مبارزه با آن و از بین بردن آن بسیار سخت خواهد بود.

چه کسانی در معرض تبخال تناسلی خطر است؟

تبخال تناسلی می تواند هر فردی را که از نظر جنسی فعال است مبتلا کند. در واقع، تقریباً 10 تا 60 درصد از جمعیت عمومی به تبخال تناسلی مبتلا هستند. تبخال از فردی به فرد دیگر از طریق تماس مستقیم پوست به پوست منتقل می شود. این ویروس زمانی بیشتر مسری است که زخم های قابل مشاهده در ناحیه تناسلی وجود داشته باشد. HSV همچنین می تواند در صورت عدم وجود زخم منتشر شود، اما به آن ریزش بدون علامت می گویند. به یاد داشته باشید که تنها 20 درصد از افرادی که به HSV آلوده می شوند، در واقع تاول ها یا زخم های قابل مشاهده ایجاد می کنند، به این معنی که تقریباً 80 درصد از افراد مبتلا به HSV تشخیص داده نشده اند و از وضعیت خود بی اطلاع هستند. بنابراین، آنها می توانند ناآگاهانه عفونت را به شریک جنسی خود منتقل کنند.

علائم و نشانه های تبخال تناسلی

همان طور که ذکر کردیم شایعترین نشانه این عارضه ضایعات تاولی می باشد که این ضایعات در نواحی مختلفی از بدن نظیر اطراف واژن، ناحیه باسن، آلت تناسلی مردان و در ناحیه صورت و اطراف لب ایجاد می شود. اما بیماری تبخال تناسلی با علائم دیگری همچون سردرد، تب، خستگی و برجستگی غدد لنفاوی همراه می باشد.

قابل توجه است که نوزادان متولد شده از مادران آلوده با ضایعات تاولی شکل در تمام اندامهای بدن خود به ویژه در ناحیه تناسلی و صورت مواجهه خواهند بود. حتی در مواردی ممکن است با علائم بسیار خطرناکی همچون نابینایی، مشکلات عصبی، مغزی و حتی مرگ روبرو شوند. لذا مادران بارداری که به این بیماری مبتلا هستند، بهتر است متخصص زنان و زایمان را از بیماری خود آگاه نموده تا اقدامات لازم به منظور پیشگیری از انتقال این ویروس به نوزاد انجام شود، که در چنین مواقعی جهت پیشگیری انجام زایمان سزارین الزامی خواهد بود.

علائم و نشانه های تبخال تناسلی

چند روز پس از قرار گرفتن در معرض HSV، یک فرد تازه آلوده معمولاً گروهی از تاول های دردناک یا برجستگی های پر از چرک در ناحیه تناسلی ایجاد می کند. از آنجایی که این ضایعات پر از مایع به راحتی می‌ترکند، بسیاری از مردم هرگز متوجه آن‌ها نمی‌شوند، اما در عوض زخم‌ها یا زخم‌های قرمز کوچک و دردناکی را مشاهده می‌کنند. این ضایعات معمولاً برای عفونت اولیه 2 تا 6 هفته و برای عفونت های مکرر 5 تا 10 روز طول می کشد. در نهایت، پوسته ای روی هر زخم ایجاد می شود که سپس می ریزد و ناحیه قرمز رنگی باقی می ماند که با گذشت زمان محو می شود. در زنان، شایع ترین مکان برای عفونت HSV-2، دستگاه تناسلی خارجی، واژن، دهانه رحم و مقعد است. در مردان، شایع ترین محل برای عفونت HSV-2 آلت تناسلی، کیسه بیضه، قسمت بالایی ران، باسن و مقعد است. عفونت اولیه دستگاه تناسلی HSV می‌تواند شدید باشد، با تاول‌های دردناک بسیاری که باعث درد یا سوزش همراه با ادرار و ترشحات واژن یا مجرای ادرار می‌شوند. همچنین ممکن است افراد با شیوع اولیه تب، سردرد، درد عضلانی و خستگی دچار شوند.

عفونت‌های مکرر HSV معمولاً خفیف‌تر از عفونت اولیه هستند، اگرچه ضایعات مشابه به نظر می‌رسند. بسیاری از افراد مبتلا به عفونت های مکرر HSV تا 24 ساعت قبل از هر گونه علائم قابل مشاهده، سوزش، سوزن سوزن شدن یا درد در ناحیه شیوع بیماری دارند. این مرحله پرودرومال عفونت نامیده می شود. از آنجایی که بسیاری از افراد هرگز علائم عفونت اولیه HSV را بروز نمی دهند، ممکن است عفونت مکرر را با عفونت اولیه اشتباه بگیرند. اکثر افراد در طول سال اول پس از عفونت اولیه دچار عود تبخال تناسلی خواهند شد. به طور متوسط، اکثر مردم حدود 4 بار در سال را تجربه می کنند، اگرچه فراوانی عود بسیار متغیر است و در طول سال ها کاهش می یابد.

دلیل عود تبخال تناسلی

عود تبخال تناسلی معمولاً خود به خود اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند توسط موارد زیر نیز ایجاد شود:

• تب یا بیماری
• قرارگیری در معرض نور خورشید
• تغییرات هورمونی، مانند تغییرات ناشی از قاعدگی یا بارداری
• فشار
• تروما، مانند ضربه های ناشی از کار دندانپزشکی یا بریدگی های ناشی از اصلاح
• عمل جراحی
• سرکوب سیستم ایمنی
• اصطکاک در ناحیه – به عنوان مثال، با رابطه جنسی یا لباس های تنگ

تشخیص تبخال تناسلی

با پیشرفت علم و تکنولوژی تشخیص بیماری ها بسیار آسان شده است اما با وجود تمامی پیشرفت ها نخستین روش تشخیص که تا کنون جایگزینی برای آن یافت نشده است، معاینات فیزیکی است. به همین منظور بیمار در ابتدا بایستی تحت معاینات فیزیکی قرار گیرد و اگر پس از بررسی های لازم تشخیص مبهم بود در این صورت جهت تشخیص دقیق از آزمایش خون و آزمایش ترشحات تاولی می توان کمک گرفت.

درمان تبخال تناسلی

درمان تبخال تناسلی با وجود پیدایش ضایعات تاولی به منظور بهبود این ضایعات دارودرمانی می باشد. همچنین به دلیل آنکه این ضایعات دردناک بوده می توان جهت تسکین درد از داروهای ضد ویروس استفاده نمود.

شایان ذکر است بدانید که ویروس هرپس سیمپلکس به هیچ عنوان از بین نمی رود و در سلول های عصبی ناحیه لگن باقی می ماند و تحت شرایطی همچون استرس، بیماری ها و تغییرات هورمونی همانند بارداری یا یائسگی مجدد بروز نمایید.

درمان عفونت های HSV

تشخیص اکثر عفونت های HSV برای پزشکان آسان است. با این حال، گاهی اوقات، سواب از پوست آلوده ممکن است برای تایید تشخیص به آزمایشگاه ارسال شود. همچنین ممکن است برای تعیین اینکه آیا در معرض ویروس قرار گرفته اید، آزمایش خون نیز انجام شود. پزشک شما همچنین ممکن است آزمایش خون را برای همسرتان توصیه کند تا مشخص شود که آیا او در گذشته در معرض تبخال بوده است یا در معرض خطر ابتلا به ویروس است.

عفونت‌های HSV درمان‌نشده خود به خود از بین می‌روند، اما داروهای ضد ویروسی می‌توانند علائم را کاهش دهند، طول مدت شیوع را کاهش دهند و شانس انتشار ویروس را کاهش دهند. این داروها در صورت مصرف در 24 ساعت اول علائم مؤثرتر هستند. اگر قبل از ظاهر شدن تاول ها دچار سوزش و گزگز شدید، می توانید به محض احساس این علائم دارو را شروع کنید. متأسفانه، این داروها عفونت HSV را درمان نمی کنند.

عفونت های شدیدتر HSV ممکن است نیاز به داروهای اضافی مانند:

• آنتی بیوتیک خوراکی در صورتی که ناحیه مورد نظر نیز آلوده به باکتری باشد.
• ضد قارچ خوراکی در صورتی که ناحیه مورد نظر نیز آلوده به مخمر باشد.
• کرم بی حس کننده موضعی مانند پماد لیدوکائین برای کاهش درد.

اگر به طور مکرر یا شدید شیوع تبخال دارید، متخصص زنان ممکن است مصرف یک داروی ضد ویروسی را هر روز برای کاهش دفعات و شدت حملات توصیه کند. این نوع درمان همچنین ممکن است در کاهش احتمال ابتلای شریک غیر آلوده به ویروس موثر باشد. اگر روزانه یک داروی ضد ویروسی برای سرکوب شیوع خود مصرف می کنید، با پزشک خود در مورد قطع این داروها به صورت سالیانه صحبت کنید تا ببینید آیا هنوز به درمان روزانه نیاز دارید یا خیر.

دستورالعمل های خودمراقبتی تبخال تناسلی

• استامینوفن (Tylenol®) یا ایبوپروفن (Advil®، Motrin®) ممکن است به کاهش درد، تب و دردهای عضلانی همراه با زخم های تبخال کمک کند. استفاده از کمپرس یخ یا کمپرس جوش شیرین ممکن است مقداری از تورم و ناراحتی را تسکین دهد. لباس های گشاد و لباس زیر نخی بپوشید و ناحیه آلوده را تمیز و خشک نگه دارید.
• از آنجایی که عفونت‌های HSV بسیار مسری هستند، انجام اقدامات زیر برای جلوگیری از انتشار ویروس در مرحله پیش‌دروم (سوزش، سوزن سوزن شدن یا درد) و فاز فعال (وجود تاول یا زخم) عفونت‌های دستگاه تناسلی مهم است.
• از به اشتراک گذاشتن حوله و سایر وسایل مراقبت شخصی خودداری کنید.
• در صورت لمس یک ضایعه فعال، دست های خود را با آب و صابون بشویید. HSV می تواند از طریق دست های آلوده به سایر قسمت های بدن شما سرایت کند.
• از تماس جنسی (از جمله رابطه جنسی دهانی، واژینال و مقعدی) در هر دو مرحله پرودروم و فاز فعال خودداری کنید.
• متأسفانه، ویروس حتی زمانی که کسی ضایعات نداشته باشد هنوز هم می تواند پخش شود. بنابراین، حتی اگر هیچ زخمی وجود نداشته باشد، باید از کاندوم در فاصله زمانی بین شیوع استفاده شود.
• چه زمانی باید به دنبال مراقبت های پزشکی بود.
• اگر زخم های دردناک جدیدی در داخل یا اطراف اندام تناسلی ایجاد کردید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید زیرا درمان در صورت شروع زودهنگام بسیار موثرتر است.
• شیوع مکرر HSV دستگاه تناسلی معمولاً نیازی به مراجعه به پزشک ندارد. با این حال، از آنجایی که برخی از افراد دارای اشکال خفیف‌تری از تبخال هستند، باید برای هر گونه بثورات مکرر در ناحیه تناسلی به پزشک مراجعه کنید، حتی اگر فکر می‌کنید ناشی از نیش حشرات، خارش جوک یا هر بیماری دیگری است.
• اگر یک بیماری زمینه ای مانند سرطان یا HIV دارید، اگر تحت پیوند عضو قرار گرفته اید، یا اگر باردار هستید، در معرض خطر بیشتری برای عوارض جدی تر ناشی از تبخال تناسلی هستید. در صورت بروز هرگونه ضایعه، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
• تبخال تناسلی همچنین می تواند در هنگام زایمان از طریق تماس با ضایعه ای در دستگاه تناسلی مادر به نوزاد تازه متولد شده منتقل شود. در صورت ابتلا به تبخال تناسلی، حتماً با متخصص زنان و زایمان خود در مورد خطرات احتمالی برای جنین خود صحبت کنید.

مراقبت های بعد از ابتلا به تبخال تناسلی در منزل

در صورتی که فرد به بیماری تبخال تناسلی مبتلا شود مراقبت های لازم است تا در منزل رعایت نمایید که این گونه مراقبت ها عبارت است از:

اجتناب از تماس ضایعات با هر ناحیه ای زیرا این امر سبب انتقال می شود، لذا بهتر است از تماس با نقاط دیگر اجتناب ورزید.

استفاده از لباس های زیر در اندازه های مناسب و آزاد و از جنس نخی جهت کاهش درد ناشی از ضایعات تاولی

مصرف داروها و پمادهای تجویزی جهت بهبود

استفاده از کمپرس سرد جهت تسکین درد ناشی از ضایعات تاولی

سخن آخر

بیماری تبخال تناسلی از طریق تماس با فرد آلوده انتقال می یابد، این ویروس هرگز درمان نمی شود و در بدن باقی می ماند و حتی با تغییر شرایطی امکان عود مجدد ضایعات تاولی وجود خواهد داشت. لذا در صورتی که مبتلا به این بیماری هستید سعی نمایید مراقبت های لازم را انجام دهید تا به فرد دیگری انتقال ندهید.